TAREKAT TIJANIY DI MALAYSIA

 

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ ۞ الفَاتِحِ لِمَا أُغْلِقَ ۞ وَالخَاتِمِ لِمَا سَبَقَ ۞ نَاصِرِ الحَقِّ بِالحَقِّ ۞ وَالهَادِي إِلَى صِرَاطِكَ المُسْتَقِيمِ ۞ وَعَلَى آلِهِ حَقَّ قَدْرِهِ وَمِقْدَارِهِ العَظِيمِ ۩

Secara berfaktanya, Tarekat Tijaniyyah ini tidak dapat dibuktikan bilakah seawalnya memasuki bumi Malaysia. Namun, ianya dipercayai telah dibawa masuk ke Malaysia melalui ulama-ulama yang belajar melalui ulama-ulama nusantara yang telah terlebih awal mengamalkan tarekat ini. 

Salah seorang ulama yang dipercayai mengambil tarekat ini adalah Syeikh Fadhil Banten. Beliau telah mengambil tarekat ini ketika belajar di Mekah dimana dikatakan beliau banyak bergaul dengan pengikut Tarekat Tijaniyyah di Mekah, namun tidak dapat dipastikan dengan jelas daripada siapakah beliau mengambil tarekat ini. Syeikh Fadhil telah berhijrah ke Johor pada tahun 1915 dan beliau mengajar di Kampung Lenga, Muar. Syeikh Fadhil telah meninggal dunia pada 18 Mac 1950 di Bakri, Muar, Johor. 

Catatan berkenaan Syeikh Fadhil Banten ini sebagai penegak Tarekat Tijaniyyah dirantau Tanah Melayu seawal tahun 1915 berkemungkinan besar adalah benar, kerana terdapat catatan bahawa Tuan Guru Haji Muhammad Yassin Bin Haji Muhammad, yang merupakan seorang tokoh ilmuan islam yang cemerlang di Negeri Johor khususnya di Muar pernah merantau ke Banten, Indonesia dan berguru dengan Syeikh Fadhil Al-Banteni. 

Apabila Tuan Guru Haji Muhammad Yassin pulang ke Muar, Johor dicatatkan bahawa diantara sumbangan dan peninggalannya dalam pembinaan kearifan tempatan adalah dengan mewariskan amalan wirid Tarekat Tijaniyyah.    

Mengikut Syed Naquib Al-Attas (1963), terdapat juga dalam catatan sejarah pengkajian awal kemasukan tarekat-tarekat di Malaysia, dimana terdapat sembilan kumpulan tarekat yang terawal dan salah satu daripadanya adalah Tarekat Tijaniyyah.  

Setelah Tarekat Tijaniyyah ini senyap untuk satu jangkamasa yang lama di bumi Malaysia, pada tahun 2007 satu susuk tubuh daripada bumi Tunisia telah sampai ke Malaysia untuk mensyiarkan semula Tarekat Tijaniyyah. Untuk tahun-tahun berikutnya, Tarekat Tijaniyyah telah disuburkan semula di Malaysia oleh seorang Ulama yang berasal dari bumi Maghrib. Beliau dikenali sebagai Syeikh Sayidi Ahmad Al Hadi Al Hasani, bernasabkan Sayidina Hassan r.hu dari keturunan Sayidina Rasulullah ﷺ yang mulia.

Syeikh Sayidi Ahmad Al Hadi dilahirkan di Tunisia pada 4 Muharram 1395 Hijrah bersamaan 16 Januari 1975 Masehi. Nasab keturunan beliau adalah daripada kabilah Sibaiah Az-Zahabiah, daripada keturunan besar Maulay Idris yang masyhur di bumi Maghribi, dan beliau adalah berketurunan daripada Sayidina Al Hasan r.hu.

Beliau telah menerima Sanad Tarekat Tijaniyyah daripada pelbagai sumber dan pada permulaannya beliau menerima Sanad Tarekat Tijaniyyah Al-Aliyah daripada Asy-Syarif Al-Wasil Sayidi Habib Bin Hamid At-Tunisi. 

Sanad yang paling muktabar beliau telah terima, samada dari segi Feqah Tarekat atau dari segi Zauqi adalah Sanad Al-Ba’qili, sanad yang melalui susur jalur kepada Mujaddid Millah Wa-ddin, Qutbaniyatul-Uzma, Sayidi Ahsan Al-Ba’qili Al-Hasani Al-Maghribi, sanad yang dipernamakan disisi ahli sanad sebagai Sanad Az-Zahabi (Sanad Emas) secara umumnya, dan juga dipernamakan sebagai Sanad Qutbaniah (Sanad Wali-Wali Qutub) secara khususnya.

Beliau juga menerima Ijazah secara mutlak daripada Sayidi Abdul Aziz Al-Ba’qili, anak kepada Sayidi Ahsan Al-Ba’qili, beliau adalah seorang Qutub Al-Kamil Al-Mulamati, pewaris sir-sir ayahnya dan abangnya Sayidi Muhammad Al-Habib. 

Sepanjang pengembaraan beliau ketika menuntut ilmu di bumi Maghrib (Tunisia, Algeria, Maghribi dan Mauritania), beliau telah menemui beberapa Waliyullah diantaranya termasuklah Qutub Sayidi Mukhtar Asy-Syinqiti (dikenali juga sebagai Sayid Dahah, masyhur dikalangan orang Arab setempat) di Padang Sahara Maghrib, dan Qutub Maulay Tuhami Al-Wazzani Al-Idrisi di Maqam Sayidi Arabi As-Saaihi, yang telah berumur 136 tahun pada ketika itu.

NOTA: Tulisan ini adalah merupakan kumpulan dapatan daripada pencarian saya dibeberapa lamanweb.